RSI Divergence คืออะไร? 2 ประเภทสำคัญที่คุณต้องรู้เพื่อจับสัญญาณกลับตัวทำกำไร

RSI Divergence คืออะไร? ทำความเข้าใจสัญญาณกลับตัวที่สำคัญที่สุด

การเทรดในตลาดการเงินไม่ว่าจะเป็นหุ้น ฟอเร็กซ์ หรือคริปโต การค้นพบสัญญาณบ่งชี้การพลิกผันของแนวโน้มราคาล่วงหน้านั้นคือหัวใจหลักที่จะนำไปสู่ผลกำไรที่ยั่งยืน เครื่องมือวิเคราะห์ทางเทคนิคที่นักเทรดหลายคนชื่นชอบและพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในการตรวจจับสัญญาณเหล่านี้คือ RSI Divergence หรือที่เรียกกันว่า RSI ไดเวอร์เจนซ์ ในบทความนี้ เราจะมาสำรวจกันอย่างละเอียดว่ามันคือสิ่งใด มีรูปแบบอะไรบ้าง และวิธีนำไปใช้จริงในตลาดไทยเพื่อเพิ่มโอกาสทำกำไรพร้อมลดความเสี่ยงให้ต่ำลง

RSI คืออะไร? ทบทวนพื้นฐานก่อนเจาะลึก Divergence

ก่อนจะลงรายละเอียดเรื่อง Divergence ลองย้อนดูรากฐานของ RSI (Relative Strength Index) กันสักหน่อย RSI เป็นตัวชี้วัดโมเมนตัมที่ J. Welles Wilder Jr. สร้างขึ้น เพื่อติดตามความเร็วและการเปลี่ยนแปลงของราคา โดยให้ค่าตั้งแต่ 0 ถึง 100

หลักๆ แล้ว ค่าที่เกิน 70 มักบอกถึงสภาวะ ซื้อมากเกินไป ซึ่งอาจหมายถึงราคาจะปรับตัวลดลง ในขณะที่ค่าต่ำกว่า 30 ชี้ถึง ขายมากเกินไป และราคาอาจเด้งขึ้นมา

• ค่า RSI สูงกว่า 70: สภาวะซื้อมากเกิน ราคาอาจใกล้กลับตัวลง
• ค่า RSI ต่ำกว่า 30: สภาวะขายมากเกิน ราคาอาจเริ่มฟื้นตัว

ตัวชี้วัดนี้ช่วยให้นักเทรดประเมินสถานการณ์ตลาดได้ดี แต่พอผสานกับแนวคิด Divergence แล้ว มันจะกลายเป็นอาวุธลับที่ช่วยทำนายการพลิกผันของแนวโน้มได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ทำไม RSI Divergence ถึงสำคัญต่อการเทรด?

RSI Divergence ถือเป็นเครื่องมือที่ขาดไม่ได้สำหรับนักเทรด เพราะมันทำหน้าที่เตือนภัยล่วงหน้าถึงความเป็นไปได้ที่แนวโน้มราคาจะหันหัว โดยปกติราคากับตัวชี้วัดโมเมนตัมควรไปด้วยกัน แต่พอเกิด Divergence ขึ้น ทิศทางของราคากับ RSI กลับขัดแย้งกัน ซึ่งสะท้อนถึงความอ่อนแรงของแรงผลักดันในแนวโน้มนั้น

ถ้านักเทรดจับสัญญาณ กลับตัว ได้ตั้งแต่แรก จะช่วยเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแนวโน้มหรือการยืดเยื้อของมันได้ดีกว่า ทำให้ตัดสินใจซื้อหรือขายในเวลาที่ใช่ ลดโอกาสพลาดท่าจากแนวโน้มที่กำลังจะหมดแรง การเข้าใจ Divergence จึงเป็นเทคนิคระดับโปรที่นักลงทุนมือฉมังมักนำมาใช้เสมอ

เจาะลึกประเภทของ RSI Divergence: สัญญาณที่บอกอะไรเราได้บ้าง

RSI Divergence แบ่งได้เป็นสองกลุ่มใหญ่ คือ Regular Divergence ที่บ่งบอกถึงการพลิกผันของแนวโน้ม และ Hidden Divergence ที่ยืนยันการเดินหน้าต่อไปของแนวโน้ม การแยกแยะทั้งสองแบบนี้ช่วยให้นักเทรดตีความสัญญาณได้ถูกต้อง

1. Regular Divergence (รูปแบบปกติ): สัญญาณการกลับตัวของเทรนด์

Regular Divergence ชี้ให้เห็นโอกาสที่แนวโน้มราคากำลังจะหันทิศ มันเกิดเมื่อราคาทำจุดสูงหรือต่ำใหม่ แต่ RSI ไม่ตามทิศนั้น

• Bullish Divergence (ไดเวอร์เจนซ์ขาขึ้น):

  รูปแบบนี้ปรากฏเมื่อราคาทำจุดต่ำใหม่ (ต่ำกว่าครั้งก่อน) แต่ RSI กลับทำจุดต่ำที่สูงกว่าเดิม สัญญานี้บอกว่าแรงขายเริ่มแผ่วลง แม้ราคาจะยังร่วงต่อ เป็นจุดที่น่าสนใจสำหรับการซื้อ เพราะราคาอาจพลิกขึ้นมาในเร็วๆ นี้

  (ภาพประกอบ: กราฟราคาที่ทำ Lower Low และ RSI ที่ทำ Higher Low)

• Bearish Divergence (ไดเวอร์เจนซ์ขาลง):

  เกิดเมื่อราคาทำจุดสูงใหม่ (สูงกว่าครั้งก่อน) แต่ RSI ทำจุดสูงที่ต่ำกว่า สะท้อนแรงซื้อที่อ่อนลงแม้ราคาจะขึ้นต่อ เป็นสัญญาขายที่ควรพิจารณา เพราะราคาอาจหันลงในไม่ช้า

  (ภาพประกอบ: กราฟราคาที่ทำ Higher High และ RSI ที่ทำ Lower High)

นักเทรดมักใช้ Regular Divergence เพื่อคาดการณ์การเปลี่ยนแนวโน้ม และกำหนดจุดเข้า-ออกเทรดให้ตรงจุด

2. Hidden Divergence (รูปแบบซ่อนเร้น): สัญญาณต่อเนื่องของเทรนด์

Hidden Divergence ซับซ้อนกว่ารูปแบบปกติและมักถูกมองข้าม แต่ช่วยยืนยันว่าแนวโน้มจะยังคงดำเนินต่อ ไม่ใช่การหยุดชะงัก

• Hidden Bullish Divergence:

  รูปแบบนี้เกิดเมื่อราคาทำจุดต่ำที่สูงกว่าเดิม ในขณะที่ RSI ทำจุดต่ำใหม่ แสดงว่าแนวโน้มขาขึ้นยังเหนียวแน่น การย่อลงเพียงชั่วคราวเท่านั้น เป็นโอกาสซื้อในช่วงปรับฐานเพื่อตามแนวโน้มขาขึ้นต่อ

  (ภาพประกอบ: กราฟราคาที่ทำ Higher Low และ RSI ที่ทำ Lower Low)

• Hidden Bearish Divergence:

  ปรากฏเมื่อราคาทำจุดสูงที่ต่ำกว่า แต่ RSI ทำจุดสูงใหม่ บ่งชี้แนวโน้มขาลงยังแข็งแกร่ง การเด้งขึ้นเป็นแค่การพักชั่วคราว เป็นจุดขายเมื่อราคาฟื้นตัว เพื่อตามแนวโน้มขาลงต่อไป

  (ภาพประกอบ: กราฟราคาที่ทำ Lower High และ RSI ที่ทำ Higher High)

การจับ Hidden Divergence ได้ถูกต้องจะช่วยให้นักเทรดอยู่ฝั่งที่ถูกต้องของแนวโน้ม และหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดว่ามันคือการกลับตัว

วิธีการใช้ RSI Divergence ในการเทรดจริง: กลยุทธ์และข้อควรระวัง

การนำ RSI Divergence มาใช้จริงต้องอาศัยทั้งความรู้ทฤษฎีและการฝึกปฏิบัติ การจับสัญญาณให้ถูกต้องและยึดมั่นในวินัยเทรดคือกุญแจสำคัญ

ขั้นตอนการระบุ RSI Divergence บนกราฟ

การค้นหา RSI Divergence บนกราฟทำได้ไม่ยากบนแพลตฟอร์มยอดนิยมอย่าง TradingView หรือ MetaTrader 4/5 ลองทำตามขั้นตอนเหล่านี้ดู

1. เปิดกราฟและเพิ่ม RSI: เลือกสินทรัพย์ที่สนใจ แล้วใส่ตัวชี้วัด RSI โดยตั้งค่าพื้นฐานที่ 14 แท่ง
2. ติดตามราคา: สังเกตจุดสูงสุดหรือต่ำสุดที่ชัดเจนของราคา
3. เปรียบเทียบ RSI: ดูจุดสูงหรือต่ำของ RSI ในช่วงเวลาเดียวกัน
4. วาดเส้นเชื่อม: เชื่อมจุดสูง/ต่ำของราคาและของ RSI
5. ยืนยัน Divergence: ถ้าเส้นทั้งสองไปคนละทาง นั่นคือสัญญาณที่ต้องการ

ยิ่งฝึกมากเท่าไหร่ การมองหา RSI เพื่อตรวจ Divergence ก็จะยิ่งคล่องตัวและแม่นยำมากขึ้นเท่านั้น

กลยุทธ์การเทรดด้วย RSI Divergence (พร้อมตัวอย่างในตลาดไทย)

RSI Divergence ให้สัญญาณที่แข็งแกร่ง แต่จะได้ผลดียิ่งขึ้นถ้าผสมกับเครื่องมืออื่นๆ เพื่อยืนยันและกรองสัญญาณหลอก

• ยืนยันด้วยแนวรับแนวต้านและเส้นแนวโน้ม:

  ถ้าพบ Bullish Divergence ใกล้แนวรับสำคัญ หรือ Bearish Divergence ใกล้แนวต้าน สัญญาณจะน่าเชื่อถือมากขึ้น ถ้าราคาเบรกเส้นแนวโน้มหลัง Divergence ก็ยิ่งมั่นใจได้

  ตัวอย่างในตลาดหุ้นไทย (SET): สมมติหุ้น AOT อยู่ในแนวโน้มลงและทดสอบแนวรับที่ 60 บาท ถ้าราคาร่วงต่ำกว่าเล็กน้อยแต่ RSI กลับยกสูงขึ้น นี่คือ Bullish Divergence ที่จุดเด่น ซึ่งชวนให้น่าสนใจสำหรับการซื้อ โดยเฉพาะถ้ามีแท่งเทียนกลับทิศปรากฏ

  (ภาพประกอบ: กราฟหุ้น AOT แสดง Bullish Divergence ที่แนวรับ)

• การตั้งค่า RSI สำหรับ Timeframe ที่แตกต่างกัน:

  ค่ามาตรฐาน 14 แท่งเหมาะกับ Timeframe กลาง-ยาว แต่บางคนปรับเป็น RSI 7 สำหรับสัญญาณเร็วใน Timeframe สั้น หรือ RSI 21 เพื่อลด噪音ใน Timeframe ยาว

  ใน ตลาด Forex อย่างคู่ USD/THB การเลือก RSI 7 กับ RSI 14 ขึ้นกับความละเอียดที่ต้องการ สำหรับ Day Trade ระยะสั้น RSI 7 ช่วยจับสัญญาณเร็ว แต่เสี่ยงหลอกมากกว่า ในขณะที่ RSI 14 ให้สัญญาณมั่นคงสำหรับเทรดกลาง

  (ภาพประกอบ: กราฟ USD/THB แสดง Bearish Divergence ด้วย RSI 14)

• การประยุกต์ใช้ในตลาดคริปโต:

  ตลาดคริปโตที่ผันผวนสูง RSI Divergence ช่วยหาจุดเข้า-ออกได้ดี เช่น ใน BTC/USDT ถ้าราคาทำ Higher High แต่ RSI ทำ Lower High นี่คือ Bearish Divergence ชัดๆ ซึ่งเหมาะสำหรับขายทำกำไรหรือเปิด Short ก่อนราคาร่วงหนัก

  (ภาพประกอบ: กราฟ BTC/USDT แสดง Bearish Divergence)

ข้อควรระวังและข้อจำกัดของ RSI Divergence

ถึง RSI Divergence จะทรงพลัง แต่ก็มีจุดอ่อนที่นักเทรดต้องระวังเพื่อไม่ให้พลาด

• สัญญาณหลอก: ไม่ใช่ทุกครั้งที่ Divergence จะนำไปสู่การพลิกผันจริง โดยเฉพาะในแนวโน้มแรงมาก ราคาอาจวิ่งต่อไปได้ ดังนั้นต้องยืนยันด้วยตัวชี้วัดอื่นหรือรูปแบบราคา
• ความล่าช้า: RSI คำนวณจากข้อมูลเก่า ดังนั้นสัญญาณอาจมาช้ากว่าความเป็นจริงเล็กน้อย
• Overbought/Oversold ในแนวโน้มแรง: ในขาขึ้นดุเดือด RSI อาจค้างในโซนซื้อมากนานๆ โดยไม่มี Divergence ชัด หรือในขาลงแรงก็ค้างขายมากได้ ซึ่งตลาดอาจยืดเยื้อสภาวะนี้ได้นานกว่าที่คาด
• บริหารความเสี่ยง: ไม่ว่าจะกลยุทธ์ไหน การจัดการความเสี่ยงคือหัวใจ ตั้ง Stop Loss และ Position Size ให้เหมาะ อย่าพึ่ง RSI Divergence เพียงตัวเดียว ควรรวมกับ Volume ข่าวสาร และภาพรวมตลาดในแผนเทรดที่สมบูรณ์

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ RSI Divergence สำหรับเทรดเดอร์ไทย (FAQs)